Wychowanie patriotyczne na katechezie jako naturalna powinność Kościoła
Słowa kluczowe:
wychowanie, patriotyzm, katecheza, KościółAbstrakt
W tradycji polskiej wychowanie patriotyczne zawsze było powiązane z formacją religijną, a Kościół katolicki, zwłaszcza w chwilach zagrożeń czy niewoli, zawsze występował w obronie polskości. W obliczy współczesnych zmian cywilizacyjnych i geopolitycznych następuje coraz silniejsza migracja i integracja narodów. Procesy globalizacji i europeizacji wpływają przez to na zmianę podejścia do pojęć ojczyzna, patriotyzm i polskość. W tym kontekście rodzą się pytania: czy Kościół nadal powinien zajmować się wychowaniem patriotycznym Polaków i czy stereotyp Polak-katolik ma nadal obowiązywać? Argumenty przekonujące o zasadności misji Kościoła do wychowania patriotycznego wynikają z polskich doświadczeń historycznych, z badań socjologicznych (blisko 70% Polaków jest zadnia, iż wychowanie religijne dzieci w rodzinach jest wyraz patriotyzmu) oraz z motywów ściśle teologicznych. Patriotyzm, w świetle tej ostatniej argumentacji, nie może być wartością absolutną, bo to prowadzi do nacjonalizmu, a nawet faszyzmu. Jeśli wartością najwyższą w życiu narodu jest Bóg i ustanowione przez Niego prawo, to rozwijany w tym duchu patriotyzm będzie miał charakter uniwersalny. Kościół podejmując wychowanie patriotyczne powinien uwzględniać wyzwania współczesności, aby mogło ono służyć formacji ludzi świadomych swych narodowych i duchowych korzeni, przeżywających swój patriotyzm w sposób twórczy i świadomy, a przy tym otwartych na współpracę i koegzystencję z przedstawicielami innych narodów żyjących w naszej "globalnej wiosce".
Bibliografia
Bartyzel J., Patriotyzm, EK, t. 15, kol. 51.
Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków 2005.
Polkowska L., Wartości i antywartości w tygodnikach opinii. Komparatywna analiza dyskursu z elementami lingwistyki kwantytatywnej, Warszawa 2018.
Centrum Badania Opinii Społecznej, Rozumienie patriotyzmu. Komunikat z badań, Warszawa, listopad 2008, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2008/K_167_08.PDF (dostęp 1.06.2018).
Centrum Badania Opinii Społecznej, Między patriotyzmem a nacjonalizmem. Komunikat z badań nr 151/2016, s. 6-8, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_151_16.PDF (dostęp 1.06.2018).
Chrostowski W., Biblijne spojrzenie na ojczyznę, „Pastores” (2018) nr 3.
Kręcidło J., Czy Jezus był patriotą?, „Ateneum Kapłańskie” 110 (2018).
Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski, Chrześcijański kształt patriotyzmu, nr 4, http://episkopat.pl/chrzescijanski-ksztalt-patriotyzmu-dokument-konferencji-episkopatu-polski-przygotowany-przez-rade-ds-spolecznych/ (dostęp 1 czerwca 2018).
Kowalczyk D., Ojczyzna i patriotyzm w nauczaniu Jana Pawła II, „Ateneum Kapłańskie” 110 (2018) z. 3.
Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski, Chrześcijański kształt patriotyzmu, nr 1-2.
ATZINGER, Wiara-prawda-tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, Kielce 2005.
Hanter E., Strzeżcie wiary. Przestrogi Wandy Malczewskiej dla Narodu Polskiego, „Nasz Dziennik” (2018) nr 265.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Zeszyty Formacji Katechetów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.