Więzi rodzinne a problem niedostosowania społecznego nieletnich

Autor

  • Dariusz Frydrych Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie – Sekcja Św. Jana Chrzciciela

Słowa kluczowe:

rodzina, rodzina dysfunkcyjna, młodzież, więź rodzinna, dostosowanie społeczne, niedostosowanie społeczne

Abstrakt

W ostatnich dziesięcioleciach nasza rzeczywistość społeczna uległa znacznym przeobrażeniom ustrojowym, gospodarczym oraz społeczno-kulturowym. Przemiany te doprowadziły do pojawienia się zarówno pozytywnych, jak i negatywnych zjawisk społecznych. Wśród negatywnych narastają takie zjawiska, jak: przemoc, agresja, uzależnienia, niedostosowanie społeczne, znieczulenie, hedonistyczny i konsumpcyjny styl życia. Jednakże wiązanie zjawiska niedostosowania społecznego nieletnich w Polsce przede wszystkim z przemianami ustrojowymi oraz stawianie na pierwszym miejscu przyczyn dysfunkcjonalności rodziny takich czynników, jak: trudne warunki społeczno-ekonomiczne czy też niskie kompetencje wychowawcze rodziców jest diagnozą niepełną. Fundamentu problemu nieprzystosowania społecznego nieletnich należy upatrywać raczej w zaburzonych więziach emocjonalnych w rodzinie. W dobie atomizacji życia społecznego narastającym problemem jest budowanie słabych bądź negatywnych więzi rodzinnych lub też całkowity ich brak. Nierzadko też więzi rodzinne mają jedynie charakter instrumentalny.

Bibliografia

Bruce W., Osobowość a problemy przystosowania u dzieci, w: Psychologia wychowawcza, red. Ch. Skinner, tłum. Z. Obniski, Warszawa 1962.

Cudak H., Dysfunkcje rodziny i jej zagrożenia opiekuńczo-wychowawcze, „Pedagogika Rodziny. Family Pedagogy”, nr 1(2) 2011.

Dyczewski L., Więź między pokoleniami w rodzinie, Lublin 2002.

Gaś Z., Rodzina a uzależnienia, Lublin 1994.

Gawęcka M., Poczucie osamotnienia dziecka w rodzinie własnej, Toruń 2005.

Izdebska J., Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku. Niepokoje i nadzieje, Białystok 2000.

Jan Paweł II, Gratissimam sane, z 2 lutego 1994 roku.

Jan Paweł II, Familiaris consortio, z 28 listopada 1981 roku.

Jordan M., Rodzinne bariery socjalizacji nieletnich, Kraków 2003.

Kalinowski M., Niewiadomska I., Chwaszcz J., Augustynowicz W., Więzi społeczne zamiast więzień – wsparcie pozytywnej readaptacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w powodu konfliktu z prawem, Lublin 2010.

Kawula S., Rodzina o skumulowanych czynnikach patogennych, w: Pedagogika rodziny, red. S. Kawula, J. Brągiel, A. W. Janke, Toruń 2006.

Kawula S., Brągiel J., Janke A. W., Pedagogika rodziny – obszary i panorama problematyki, Toruń 1998.

Kotlarska-Michalska A., Więź rodzinna jako szczególny rodzaj więzi społecznej, „Roczniki Socjologii Rodziny” t. 4, 1992.

Krowczonek M., Agresja – problem współczesnej szkoły, Warszawa 2007.

Laurman-Jarząbek E., Rodzina a zagrożenia towarzyszące współczesnej młodzieży, w: Obraz współczesnej młodzieży – od kryzysu do nadziei, red. M. Szpringer, A. Drapała, Kielce 2007.

Pietrzak H., Socjalizacja jednostki a zachowania agresywne w wymiarze społecznym, Kielce 1996.

Przetacznikowa M., Kaiser J., Czynniki emocjonalne i społeczne w rozwoju przystosowania człowieka do środowisk, w: Czynniki rozwoju człowieka: wstęp do ekologii człowieka, red. N. Waloński, Warszawa 1972.

Przybyłka A., Dysfunkcja rodziny w okresie transformacji ustrojowej, w: Polityka społeczna wobec reform, Katowice 1999.

Pstrąg D., Wybrane zagadnienia z problematyki uzależnień, Rzeszów 2000.

Pyka L., Nieprzystosowanie społeczne i jego odmiany, w: Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Rogala-Obłękowska J., Przyczyny narkomanii. Wyjaśnienia teoretyczne. Warszawa 1999.

Sendyk M., Społeczne funkcjonowanie dzieci z poczuciem sieroctwa duchowego, Kraków 2001.

Sękowska Z., Przystosowanie społeczne młodzieży niewidomej, Warszawa 1991.

Skorny Z., Mechanizmy regulacyjne ludzkiego działania, Warszawa 1989.

Stala J. (red.), Katechetyka szczegółowa, Tarnów 2003.

Śledzianowski J., Bębas S., Blaski i cienie współczesnej rodziny polskiej, Kielce 2013.

Śliwak J., Reizer U., Partyka J., Poczucie osamotnienia a przystosowanie społeczne, „Studia Socialia Cracoviensia” 7 (2015) nr 1 (12).

Szałański J., Samoocena młodzieży niedostosowanej społecznie oraz jej niektóre uwarunkowania i korelaty osobowościowe, Łódź 1989.

Tomaszewski T., Psychologia, Warszawa 1975.

Turowski J., Przemiany współczesnej rodziny, „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 4, 2, 1959.

Ulman P., Społeczne i rodzinne uwarunkowania uzależnień u dzieci i młodzieży, „Fides et ratio. Wokół uzależnień”, red. M. Ryś, 4 (8) 2011.

Urban B., Zachowania dewiacyjne, Kraków 1995.

Urban B., Zachowania dewiacyjne młodzieży w interakcjach rówieśniczych, Kraków 2005.

Pobrania

Opublikowane

2020-02-03

Jak cytować

Frydrych, Dariusz. 2020. „Więzi Rodzinne a Problem Niedostosowania społecznego Nieletnich”. Zeszyty Formacji Katechetów 77 (1):73-86. https://zfk.katecheza.radom.pl/index.php/zfk/article/view/16.

Numer

Dział

Formacja psychologiczno-pedagogiczna